3 NĂM, VIÊN ĐẠN VÀ QUẢ ĐẠI BÁC

3 NĂM, VIÊN ĐẠN VÀ QUẢ ĐẠI BÁC

3 năm trước tôi gửi tiền cứu trợ bão lụt quê tôi cho báo Dân Trí. 3 năm sau, ngày hôm nay tôi cũng ủng hộ tiếp.

3 năm trước cũng lụt vì xả lũ. 3 năm sau cũng vậy. Những bài báo như năm nay, thực ra 3 năm trước cũng có. 3 năm trước, là xả lũ tại hồ Vực Mấu khiến thị xã Hoàng Mai - Nghệ An bị ngập. 3 năm sau, là Thủy điện Hố Hô xả lũ khiến nhiều xã ở Hương Khê (Hà Tĩnh) chìm trong biển nước.

3 năm trước, thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng phải giải trình trước quốc hội và hứa hẹn đủ điều. Cách nói của ông khi đó cơ bản cũng là: sẽ rà soát, sẽ kiểm tra đúng quy trình. Vâng. Một kiểu ngôn ngữ quan chức quá quen thuộc. Nhưng giải pháp cụ thể thì không có.

Và tại sao ở Hương Khê và Quảng Bình sao phải xả nước đột ngột đúng thời điểm mưa to nhất. Dự báo thời tiết người ta báo trước cả tuần là sẽ có mưa rất lớn rồi, trước khi có mưa lại không xả một cách từ từ. Nước sông ập vào, nước đập đổ xuống, theo phong cách "nước đến chân mới nhảy", và ép dân vào tình trạng lênh đênh.
3 năm sau những tuyên bố khắc phục. Ta chỉ có thể kết luận: "xả lũ không tự nhiên sinh ra không tự nhiên mất đi mà chỉ chuyển từ tỉnh này qua tỉnh khác, hồ này qua hồ khác."

Họp bàn vẫn thế, dân dưới vẫn ngập và 3 năm sau lại như thế.
3 năm sau là tỉnh nào? Quảng Trị, Huế hay Thanh Hóa?

3 năm qua ta đã làm gì?

Những người như tôi, những người dân ở Sài Gòn, Hà Nội yêu quê hương vẫn cứ gửi tiền khi thiên tai tràn vào khúc ruột miền Trung. Còn họ - những người quản lý thì làm gì đây? Vấn đề người dân chỉ có lòng, có tiền. Còn lãnh đạo có quyền trong tay để chấm dứt một cái quy hoạch thủy điện sai gây chặt rừng đầu nguồn khiến lũ tràn về lại mãi không thay đổi. Cứ năm là có quy hoạch, và lại có bỏ hoang.

Quê ngoại tôi là một huyện nghèo miền núi ở vùng Tuyên Hóa - Quảng Bình. Mấy lần về thăm quê, khi đi từ nhà dì qua nhà ngoại. Tôi đều đi bộ qua một khe suối khá to. Và ở khe suối ấy có một cái đập thủy điện bỏ hoang, cạn trơ đáy. Nói rằng khe suối này tuy to, nhưng chỉ to với cái kiểu trẻ em chăn trâu nhảy xuống tắm cho đã. Chứ thật sự là nó quá nhỏ để làm thủy điện, vậy mà họ vẫn không tha cho nó, vẫn xây cho bằng được. Để bây giờ bỏ hoang đi. Còn những mái nhà đơn sơ ở cái vùng quanh khe suối đó vẫn cứ nghèo như ngày đầu.

Chẳng ai chịu trách nhiệm cả.

Tôi rất thích câu nói "Nếu chúng ta bắn vào quá khứ một phát súng lục. Tương lai sẽ bắn vào ta một quả đại bác."

Quá khứ ta chặt rừng thiên nhiên đầu nguồn và khai thác thủy điện vô tội vạ bất chấp hiệu quả kinh tế không cao. Tương lai thiên nhiên ném vào ta những cơn ngập lụt lên tới nóc nhà và thiệt hại cả ngàn tỉ.

Viên đạn và Quả đại bác chính là ở đó !

© Dũng Phan