Góc nhìn] Mạnh Đức "chiếu tướng" Trọng Đạt.

[Góc nhìn] Mạnh Đức "chiếu tướng" Trọng Đạt.

Những câu nói "bất hủ" của Tào Tháo có rất nhiều, một trong số đó Tào Tháo đã dùng để "nhắn gửi thông điệp" cho Trọng Đạt về tầm nhìn chính trị của mình. Tào Tháo từng hỏi Tư Mã Ý rằng:

“Tại sao lòng bàn chân trắng hơn mặt và tay?”

Ý không biết, Tháo đáp lời:

“Vì nó biết giấu đi.”

Ý nghe xong hốt hoảng đến tái người. Câu nói đó đánh sâu vào "tim đen" của Tư Mã Ý. Hay nói thẳng là "dã tâm" cũng không ngoa. Tại sao?

Lòng bàn chân ai cũng có phần lõm vào, có thể giấu được cái gì đó. Do vậy ở đời để người ta nhìn thấy chưa hẳn là rõ hết ruột gan. Tháo ám chỉ Ý có lòng riêng nên nói ra để cho Tư Mã Ý "nghe và hiểu", con mắt nhìn người của Tào Tháo thâm thuý là thế.

Tuy nhiên, lời nói trên còn là một sự cảnh cáo chứ không đơn giản chỉ là "cái hiểu" cho vấn đề. Kẻ đi giầy mới có thể "trắng chân", chứ nếu mà đi đất, chưa chắc đã trắng sạch, đen bẩn như tay như mặt phô bày ra cả. Có nghĩa là bàn chân trắng cần phải có giầy dép, nếu như không còn điều đó thì cũng vô dụng. Tư Mã Ý phụng quy Tào Tháo, sống trong lòng Tào Nguỵ, địa vị không khác gì "bàn chân" trong đôi giày "Tào Tháo". Nếu để họ Tào phủi bỏ đôi giày, con người Tư Mã Ý cũng sẽ về số 0. Đấy là một đe nẹt cần thiết, phải dạy cho Ý biết cách mà sống, dã tâm hãy ngắn lại mà báo đáp cho tốt với nơi đang cưu mang mình, còn nếu không, cái chết dành cho Ý sẽ là điều đơn giản. Vậy nên ở đời đừng để người ta nhìn rõ hết ruột gan của mình và đừng bao giờ tin ai quá nhiều trong hàm ý "dạy bảo và đe doạ" của Tào Tháo là thế.

Con người Tư Mã Ý ẩn thân và nhẫn nại tới mức nào thì các đời vua chúa Tào thị đều rất cẩn trọng mà bình xét và sử dụng. Theo Tấn thư, khi Tào Tháo còn nói về Tư Mã Ý rằng: "Người này ẩn giấu tham vọng to lớn".

Tào Phi sau này cũng nhận xét tương tự: "Người này có thể không chỉ có ý định đơn giản là một thủ túc".

Tư Mã Ý trải qua 3 đời chúa Tào luôn sống trong lo sợ vì cái nhìn nhận trên từ thời Tào Tháo, tới thời Tào Phi, Tào Duệ. Tuy nhiên, trong cuộc đấu trí với Tào Sảng, con trai Tào Chân, đại diện cho phe tôn thất Nguỵ chủ Tào Phương, thì Tư Mã Ý lại thắng lợi. Thế mới có câu chê trách cay nghiệt rằng: "Tào Tử Đan một đời anh hùng, nay được các con đụt như chó lợn cả". (Mưu sĩ Hoàn Phạm)

Tào Tháo đã đúng về Tư Mã Ý, đã dạy cho Tư Mã Ý một bài học "nhớ đời" để sống. Nhưng cuối cùng, khi số phận an bài, một phút ấu trĩ của hậu duệ Tào thị sau đó, đã khiến Tư Mã Ý như "chim sổ lồng, như cá gặp nước". Ẩn mình mài kiếm, nhẫn trí cất giấu, nhất chưởng tất sát và công thành danh toại là những gì Tư Mã Ý làm được. Giá trị của câu nói mà Tào Tháo đem lại cũng thật "thâm sâu" và có lẽ nó cũng là áp lực tạo ra "một bản lĩnh đáng sợ" cho Trọng Đạt?

Ad: #CH