Vì sao trận quyết chiến lại nằm ở Điện Biên Phủ

Trả lời cho câu hỏi: vì sao địa điểm quyết chiến lại là Điện Biên Phủ? Trên diễn đàn đã có chủ đề giải đáp nó:

http://lichsuvn.net/forum/showthread.php?t=34979

Nay mình tóm tắt lại như sau:

Sau Biên giới 1950, bắt đầu nhận viện trợ Trung Quốc thì tướng Giáp bắt đầu nghĩ tới đánh xuống đồng bằng. Chênh lệch pháo binh trước kia là 16 - 1 thì bây giờ chỉ còn ... 5 - 1 thôi ( tức là dù có viện trợ thì 1 khẩu pháo Việt vẫn phải cân 5 pháo Pháp), nhưng Việt Minh có nguồn nhân lực dồi dào hơn.

Năm 1951, tướng Giáp đánh Vĩnh Yên, Mạo Khê, Ninh Bình nhưng thiệt hại nặng. Năm 1952 rút kinh nghiệm lại đánh xuống đồng bằng, thắng ở Nghĩa Lộ nhưng thất bại ở trận Nà Sản. Ở Nà Sản quân Pháp lần đầu sử dụng chiến thuật "con nhím": một cụm cứ điểm độc lập buộc đối phương phải tấn công. Chiến thuật này đem tới thắng lợi ở Nà Sản và ưu thế chiến trường trong toàn năm 1952 cho Pháp. Không lạ khi sau đó họ muốn lặp lại.

Nếu nói nguyên nhân trực tiếp của Điện Biên Phủ, thì phải xét đến chiến dịch Thượng Lào tháng 5/1953, tướng Giáp lúc này đã rút được kinh nghiệm và chuyển hướng không đánh đồng bằng nữa mà tiến sang Thượng Lào. Pháp bị Việt Minh và quân Lào đánh cho nên thân, mất quyền kiểm soát 1 vùng lãnh thổ 4000 km vuông và 300.000 dân. Tổng tư lệnh Salan bị triệu hồi về Pháp, tướng Navarre sang thay và lập tức đưa 6 tiểu đoàn lính dù đánh chiếm Điện Biên Phủ trong chiến dịch Hải Lí (Castor), để yểm trợ cho Lai Châu và bảo vệ phần Thượng Lào còn đang giữ được. Vẫn thấy chưa đủ, 2 tuần sau Navarre huy động thêm 3 tiểu đoàn bộ binh và 3 tiểu đoàn pháo binh lên để xây thành tập đoàn cứ điểm. Cái chốt chặn Điện Biên này sẽ ngăn bộ đội Việt Minh và hàng tiếp tế từ Trung Quốc sang Lào; đồng thời nhử quân ta đánh vào để diệt.

Và cái giá cho chiến thắng này không hề rẻ, lực lượng chủ lực bị thiệt hại khá nặng nên chúng ta buộc phải ngồi vào bàn đàm phán với nhiều điều khoản không thuận lợi (bên cạnh sức ép của Tàu và Xô). Chứ nếu đủ khả năng thì Việt Minh có lẽ đã đánh thẳng về giải phóng Hà Nội rồi.